Ruch i radość kształtują człowieka

Nie tylko jednak w okresie intensywnego rośnięcia organizmu zaznacza się korzystny wpływ ćwiczeń cielesnych, który może modyfikować rozwój, ale również i po tym okresie modyfikacje wywołane bodźcem ruchu są niemniej widoczne.

Ciekawy jest również wykres następny, ilustrujący zmiany szerokości miednicy zarówno u kobiet jak i u mężczyzn uprawiających ćwiczenia i nieuprawiających ćwiczeń. Na wykresie tym tak samo literą S oznaczeni są nie ćwiczący, zaś literą T ćwiczący. Wykres ten podaje zmiany szerokości miednicy w poszczególnych klasach wzrostu. Uderza nas tu dziwne zjawisko, a mianowicie odwrotne działanie ćwiczeń fizycznych u kobiet i u mężczyzn. Jaka może być interpretacja tego różnego oddziaływania ćwiczeń? Różnice te polegają na odmiennym odkładaniu się tkanki tłuszczowej u mężczyzn niż u kobiet. Kiedy u mężczyzn powiększenie szerokości miednicy wywołane jest zwiększeniem masy mięśniowej w pasie miedniczym pod wpływem ćwiczeń, to u kobiet, u których tłuszcz odkłada się między innymi w okolicy bioder, pod wpływem ćwiczeń następuje zmniejszenie się podściółki tłuszczowej, przez ekonomiczne spalanie się tłuszczu, co wpływa na zmniejszenie się pomiarów szerokości miednicy. Kobieta nabiera pięknej, smukłej sylwetki. Oczywiście nie należy się obawiać, żeby u mężczyzn wystąpiło nadmierne poszerzenie bioder pod wpływem ćwiczeń fizycznych, jest to bowiem tylko naturalne wzmocnienie umięśnienia pasa miednicznego.

Już ten wyżej omówiony wykres wskazuje na to, że wpływ ćwiczeń na kobiety i na mężczyzn nie jest jednakowy. Należy bowiem pamiętać o tym, że kobieta i mężczyzna są dwiema różnymi formami biologicznymi spełniającymi w życiu gatunku odmienne funkcje biologiczne. Nie chcę przez to powiedzieć, że kobiety są czymś niższym od mężczyzn, są tylko biologicznie czymś różnym. Ambicja kobiet dorównywania mężczyznom pod względem sprawności ruchowej, jest niewątpliwie ambicją niezdrową i szkodliwą. Nie wszystkie sporty i nie wszystkie formy ćwiczeń fizycznych, które są korzystne dla mężczyzn, dają pożądane rezultaty w stosunku do kobiet. Jak to wykazały badania przeprowadzone między innymi w Akademii Wych. Fiz. w Warszawie, intensywne uprawianie ćwiczeń o typie męskim przez kobiety powoduje niekorzystne zmiany w ich budowie i w funkcjach, a więc zaburzenia cyklu menstruacyjnego-, wytwarzanie się sylwetki o budowie męskiej przez spłaszczenie klatki piersiowej, poszerzenie barków, a przede wszystkim zmiany w położeniu miednicy. Polega to na skróceniu mięśni brzucha, które podnoszą przednią część miednicy do góry. Wytwarza to zmniejszenie wejścia do małej miednicy, co powoduje niekorzystne warunki przy porodzie. Oczywiście nie są to zmiany stałe i po zaprzestaniu intensywnych ćwiczeń ulegają poprawie, nie mniej jednak stwarza to konieczność doboru odmiennych ćwiczeń dla kobiet aniżeli dla mężczyzn. Zwłaszcza niewskazane dla kobiet są skoki i biegi krótkie, natomiast pożądana jest rytmika, pływanie itp.

Zadaniem wychowania fizycznego jest również korygowanie wszelkich niekorzystnych zmian ustroju wywołanych pracą zawodową. Tak np. monotonna i ograniczona do niewielkiej liczby ruchów praca w fabryce, która wzmacnia tylko pewne grupy mięśni, wymaga korektywy w ćwiczeniu antagonistycznej grupy mięśniowej. Monotonia pracy zawodowej, zwłaszcza w fabryce potrzebuje odprężenia w zabawach ruchowych. Podobnie praca rolnika wytwarzająca typ ciężki, silny, masywny, wymaga korektywy, aby nadać mu gibkość, elastyczność, szybkość orientacji i usprawnienie jego koordynacji nerwowo – ruchowej. Długotrwała praca siedząca w biurze wpływa na bardziej strome ustawienie miednicy, na zmianę długości mięśnia prostego brzucha, który nie tworzy wówczas mocnej, napiętej, jędrnej ściany brzusznej, skutkiem czego wiotka i podatna ściana ta uwypukla się pod wpływem ciśnienia wewnątrzbrzusznego. Ciężar trzew powoduje zwisanie brzucha, rozciągając coraz bardziej mięśnie przedniej jego ściany. Skutkiem tych zmian następuje niskie ustawienie przepony, wytwarza się brzuszny typ oddychania, niemożność pełnego wydechu, a stąd zła wentylacja płuc  i zastój krwi w dolnej połowie ciała. I tutaj ćwiczenia ruchowe mają wyrównać te braki, wzmacniając przede wszystkim mięśnie przedniej ściany brzucha. Tego rodzaju szkodliwych wpływów zawodowego życia współczesnej cywilizacji jest bez liku, co daje szerokie pole dla zastosowania wychowania fizycznego. Mówiliśmy już poprzednio, że racjonalnie prowadzone wychowanie fizyczne ma na celu harmonijny rozwój całego organizmu. Jednakże poszczególni ludzie różnią się między sobą, zarówno pod względem budowy jak też usposobienia, temperamentu i właściwości fizjologicznych. Nic też dziwnego, że ludzie ze szczególnym zamiłowaniem uprawiają te gałęzie sportów, w których łatwiej osiągają lepsze rezultaty. Jest to uwarunkowane ich wrodzonymi właściwościami zarówno dotyczącymi budowy fizycznej jak i sprawności fizjologicznej i psychicznej. Te różnice potęgują się następnie pod wpływem intensywnego uprawiania jednostronnych ćwiczeń, skutkiem czego wytwarzają się tak zwane „typy sportowe“.