Rodowód człowieka mądrego

Narzędzia owe przez miliony lat nie wykazują żadnego postępu, argumentują jednak następującą tezę:

„Człowiek mógł zrodzić się w mioceńskiej cieplarce, bowiem w warstwach geologicznych, datujących się z owego właśnie okresu, znajdujemy najpierwotniejsze, co prawda nie obrabiane jeszcze, ale noszące już ślady użytkowania krzemienne narzędzia!“

Począwszy od drugiego okresu międzylodowcowe-go czwartorzędu (400 — 300 tys. lat temu!) pojawiać się zaczną inne, doskonalsze kultury. Przekonamy się niebawem, że będą one wiernym odbiciem potężniejących władz psychicznych człowieka. Wymieniając je w porządku chronologicznym, omówić należy tzw. .,Kulturę szelską“.

KULTURA SZELSKA

W miejscowości Chelles nad Marną znaleziono liczne rdzenie krzemienne. Twory te, w odróżnieniu od eolitów, noszą wyraźne ślady utylitarnej obróbki, wyrażającej się tzw. „retuszem“, (tj. nielicznymi, jednostronnymi załuskiwaniami, wykonanymi techniką odłupkową). Wielkością swoją dopasowane są do ludzkiej dłoni (stąd też niektórzy nazywają je „tłukami pięściowymi“). W miejscu uchwytu nieobrabiane, ostrza posiadają zwężone, celowo więc dostosowane do swego przeznaczenia. Jeżeli idzie o kształty, w omawianym zespole kulturowym wyróżniamy formy migdałowate, dyskoidalne, lancetowate i świdrowate. Podkreślić należy, że europejski ośrodek kultury szelskiej (w Polsce Jaskinia Ciemna w Dolinie Prądnika i Jaskinia Okiennik) wyraźnie nawiązuje do odkryć z pn. Afryki, Palestyny, Syrii i Indii. Tłuki pięściowe, znajdowane na terenie pozaeuropejskim są jeszcze prymitywniejsze, a więc i starsze. Nie bez słuszności przeto przypuszcza się, że ludzkość „Kultury Szelskiej“ przybyła do Europy via Syria, Palestyna, pn. Afryka, z Półwyspu Indyjskiego.

Jak wyglądał przynależny tu człowiek?

Z poprzedniego artykułu pamiętamy, że brak jest bezpośrednich ogniw rozwojowych, łączących trzeciorzędowego Dryophiteca z Człowiekiem mądrym młodszego Paleolitu (Homo sapiens primigenius vel fossilis +) nie wykluczone więc, że w twórcach tłuków pięściowych domyślać się należy owych, nie odkrytych jeszcze, ogniw naszego rodowodu. Być może wreszcie, że znany nam już Eoanthropus i Człowiek z Kaniery okażą się przedstawicielami owej zaginionej, „ex oriente“ wywodzącej się — ludzkości.

KULTURA ASZELSKA

Następna z kolei jest kultura tzw. „Aszelska“ (nazwa pochodzi od miejscowości St. Acheul, koło Amiens). Jest nieco młodsza od poprzedniej. Zaznaczyć należy, że stanowi ona jedynie udoskonalenie techniki omawianej poprzednio. Charakteryzować Się więc będzie staranniejszą obróbką tłuków pięściowych, bardziej precyzyjnym retuszem i większą rozmaitością form. Z tego również okresu (zlodowacenie Riss = 300 — 200 tys. lat temu!) datuje się drewniane ostrze do włóczni, świadczące, że przynależna tu, a nieznana nam jeszcze ludzkość posługiwała się również innymi materiałami. (Drzewo, nie wykluczone, że skóra i kora).

Z uwagi, że człowiek aszelski nie został dotychczas odkryty, przypuszczamy (na podstawie archeologicznych „odbitek“), że chodzi tu o dalsze już ogniwa rozwojowe, wywodzące się z Indii i rozprzestrzeniające po całym ówczesnym świecie.

KULTURA MUSTIERSKA

Przechodząc do trzeciego interglaciału (Riss-Wurm = 200 — 100 tys. lat temu!) wykopywać będziemy jeszcze doskonalsze, wykonane zupełnie odrębną techniką przedmioty. Będą to narzędzia z odłupków, otrzymywanych przez obtłukiwanie krzemiennych rdzeni. Odłupki owe, niewątpliwie wtórnie obrabiane (jednostronne zazębienie przykrawędne) charakteryzować się będą kształtami lancetowatymi i dyskoidalnymi. Okażą się jeszcze doskonalszymi i bardziej celowymi od narzędzi poprzednich. Obejmujemy je wspólną nazwą „Kultury Mustierskiej“. Jak pamiętamy, przynależny tu człowiek należał do wymarłej odmiany Neandertalskiej. Dodać by można, że rozpowszechnienie „Kultury Mustierskiej“, podane pod kątem wzrastającej starożytności znalezisk tego typu, i tym razem przemawia za azjatycką (Mongolia, Chiny) kolebką neandertalskiego troglodyty.

50 — 70 tys. lat temu, a więc w tzw. „młodszym Paleolicie“, po raz pierwszy pojawia się w Europie Homo sapiens. Fachowcy nazywają go „człowiekiem mądrym, pierwotnym, albo kopalnym“ (Homo sapiens primigenius vel fossilis +).

EUROPEJSCY… MURZYNI

Znajdujemy się w tzw. „Młodszym Paleolicie“, odpowiadającym ostatniemu (Wurm) zlodowaceniu, pokrywającemu Europę. Zlodowacenie to, aczkolwiek mniejsze niż poprzednie (Giintz, Mindel, Riss) pokrywa jednakże Bałtyk i Fennoskandię. Na południe od lądolodu szerzy się polarna tundra. Klimat jest ostry. Wielka Brytania łączy się jeszcze z resztą kontynentu, a rzeki jej spływają wraz z… Renem do Morza Północnego. Cieśnina Gibraltarska jeszcze nie istnieje. Rozlewisko Morza Kaspijsko – Czarnego oraz lodowce oddzielają Europę od Azji… Spoglądając na mapę jasnym się staje, że w czasach owych wolna od lodów Europa była częścią Afryki i jako taka, oblicze faunistyczno-florystyczne, jak i ludnościowe, zdeterminowane miała tym, co działo się na „Czarnym Lądzie“. Zgodnie z powyższym przypuszcza się. że pewien odsetek ówczesnej ludności, a mianowicie tzw. „Rasa Grimaldi“, należy do kręgu odmiany czarnej.

Odkrycie „Człowieka Grimaldi“ datuje się z roku 1873. W grocie tejże nazwy (koło Mentony) zakopane były w warstwach, odpowiadających Kulturze Mustierskiej, dwa szkielety. Pozycja „kuczna“ świadczy o niewątpliwym obrządku pogrzebowym. Czaszki charakteryzują się wybitną długogłowością, pojemnością 1580 cm. sześć, oraz szerokim i niskim czołem. Ponadto, wydatny prognatyzm, krótkie górne kończyny i bardzo długie nogi sumują się w ogólnym zarysie podobieństwa ze współczesnym Buszmenem.